ارزیابی کاربرد مدل lppl در تشخیص و پیش بینی حباب قیمتی در بورس اوراق بهادار تهران

به طور کلی رشد شاخص بورس نشانه خوبی از روند اقتصادی کشور است، اما بعضاً رشد غیر معمول آن منجر به مطرح شدن مفهوم حباب قیمتی در بین فعالان بازار می گردد. حباب قیمتی زمانی رخ می دهد که قیمت یک دارایی در یک دوره زمانی به دلایلی غیر از حرکت های تصادفی، هماهنگ با عوامل بنیادین نباشد. شناخت و تشخیص این پدیده از دیرباز مورد توجه محققان بوده است ولی رویکرد پیش بینی این پدیده، در دو دهه اخیر بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. در میان روش ها و مدل های ارائه شده در زمینه پیش بینی حباب، مدل lppl به جهت اقتباس از رشته فیزیک و زلزله شناسی بیشتر مورد علاقه محققین قرار گرفته و تحقیقات متعددی در زمینه کاربرد این مدل در بازارهای مختلف مالی صورت گرفته است. از این رو معرفی و استفاده از این مدل در جهت شناسایی نقاط حباب و سقوط پس از آن برای فعالان بورس اوراق بهادرا تهران اثر بخش خواهد بود. در این پژوهش به معرفی مدلlppl پرداخته شده و روش های تخمین آن نیز تشریح گردیده است. در ادامه از مجموع مربعات غیر خطی و نیز الگوریتم ژنتیک هیبریدی برای تخمین بازه های زمانی منتخب بین سال های 1380 تا 1390 در بورس اوراق بهادار تهران استفاده شده است. سپس نتایج تخمین در دو روش به شکل نقاط بحرانی با واقعیت رخ داده در زمینه شاخص کل بورس مورد تحلیل و بررسی واقع شده و علی رغم محدودیت ها و تفاوت های بورس اوراق بهادار تهران با سایر بورسهای جهان، نتایج تخمین نشان از مطابقت نسبتاً مناسب این مدل با افت های واقعی اتفاق افتاده است.